یکی از موارد و نکات مهمی که به شما در برابر هر حادثه‌ای کمک می‌کند، این است که نسبت به مقابله با آن حادثه اطلاعات مناسبی داشته باشید. این موضوع وقتی بحث در مورد حوادث آتش سوزی باشد، از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است، زیرا ضررهای جبران ناپذیری به همراه خواهد داشت. به خصوص اطفاء حریق الکتریکی که با دیگر نمونه‌های آتش‌سوزی متفاوت است و باید برای انجام آن طبق دستورالعمل مناسبی پیش رفت. در این مقاله از مهار فایر قصد داریم که اطلاعات جامع و کاملی را در مورد حریق الکتریکی و بهترین سیستم اطفاء حریق در تهران برای آن را با شما به اشتراک بگذاریم تا بتوانید در شرایط اضطراری عکس‌العمل بهتری داشته باشید.
آتش سوزی ناشی از الکتریسیته یا حریق کلاس c چیست؟
هنگامی که منشا آتش سوزی شما برق باشد، آتش سوزی در دسته‌بندی حریق الکتریکی قرار می‌گیرد. در بیشتر موارد این آتش سوزی در اثر مشکلات سیم کشی یا سیم‌های برق آسیب دیده، اتصال کوتاه ناخواسته و یا تجزیه وسایل برقی و الکترونیکی به وجود می‌آید. جرقه ایجاد شده در اثر نیروی الکتریکی و یا حرارت در اثر عبور جریان الکتریکی، قوی‌ترین عوامل آتش‌سوزی نوع c به حساب می‌آیند.
حریق الکتریکی، نوعی از حریق است که به عنوان نتیجه‌ای از خرابی یا اشکال در تجهیزات و دستگاه‌های برقی ایجاد می‌شود. در این نوع حریق، منبع اصلی اتصالات برقی است. حریق‌های الکتریکی ممکن است در مکان‌ها و تجهیزات مختلفی رخ دهند، از جمله خانه‌ها، مکان‌های کاری، ساختمان‌ها و صنایع.
عوامل ایجاد حریق الکتریکی کدامند؟
برای اطفاء حریق الکتریکی باید عواملی که می‌توانند به وقوع این نوع حریق منجر شوند را بشناسیم که مهمترین آنها شامل موارد زیر می‌شوند:
- برگشت ولتاژ: برگشت ولتاژ یا افت ولتاژ ناگهانی موجب گرمایش تجهیزات الکتریکی و در نتیجه ایجاد حرارت و حریق می‌شود.
- برق‌شوک: تماس بدون ایمنی با تجهیزات برقی یا دستگاه‌هایی که دارای اشکال هستند، می‌تواند شرایط حریق را مهیا کند.
- نشتی برق: منظور از نشتی برق، یعنی ترکیب برق با موادی که باید عایق باشند. این ممکن است به عنوان عاملی که حریق الکتریکی را ایجاد می‌کند، شناخته شود.
- دیگر مشکلات الکتریکی: اشکالات در تجهیزات برقی، نصب نادرست آنها و یا تجهیزات برقی که تاریخ انقضایشان گذشته است، همگی می‌توانند به افزایش خطر حریق الکتریکی منجر شوند.
در صورت وقوع حریق الکتریکی، مهمترین چیز اعلام به آتش‌نشانی و اجرای اقدامات ایمنی فوری است. از جمله این اقدامات می‌توان به قطع برق، استفاده از کپسول آتش‌نشانی مناسب (با مواد مناسب برای حریق‌زنده و نه کپسول‌های آتش‌نشانی هالوژنه)، و ترک ساختمان اشاره کرد. همچنین باید توجه داشت که در هیچ شرایطی از آب برای خاموش کردن حریق الکتریکی استفاده نشود، زیرا ممکن است خطر برق‌گرفتگی را افزایش دهد.
کپسول آتش نشانی مناسب برای اطفاء حریق الکتریکی
مهار حریق، نیازمند تجهیزات عاملی است که حداقل یکی از عوامل تغذیه کننده آتش یعنی اکسیژن، حرارت و ماده سوختنی را حذف کند. برای اطفاء حریق الکتریکی ، سیستم های اطفاء حریق دی اکسید کربن توانایی خاموش کردن آتش از طریق حذف اکسیژن را دارند. همچنین به دلیل اینکه دی اکسید کربن هنگام خروج از کپسول منبسط شده و سرد می‌شود، می‌تواند باعث خنک شدن ماده در حال اشتعال گردد.
همچنین کپسول‌های آتش‌نشانی شیمیایی خشک نیز از واکنش اکسیژن و ماده سوختنی جلوگیری کرده و آتش را مهار می‌کنند. با توجه به حساسیت این نوع حریق و تجهیزاتی که ممکن است دچار این حریق شوند، لازم است جهت خاموش کردن آن بسیار دقت شود تا از ایجاد خسارت جدی جلوگیری گردد. برای مثال اگر جهت اطفاء این نوع حریق از کپسول نوع آبی استفاده شود، تجهیزات پس از اطفاء دیگر قابل استفاده نبوده و خسارت سنگینی بر جای خواهد گذاشت. به همین دلیل اگرچه برخی انواع سیستم اطفا حریق آیروسل نیز برای این منظور مناسب است، اما بهترین کپسول جهت خاموش کردن حریق الکتریکی کپسول co2 می‌باشد..
نحوه اطفاء حریق الکتریکی
زمانی که شما با یک آتش سوزی کلاس c مواجه می‌گردید، اولین کاری که انجام می‌دهید این است که ماده در حال سوختن را از منبع جدا کنید تا از تلفات بیشتر جلوگیری گردد. سپس از کپسول‌های آتش نشانی کلاس c استفاده کنید. از طرفی، اگر از قطع برق اطمینان حاصل کردید، می‌توانید از سایر کپسول‌های آتش‌نشانی مخصوصا خاموش کننده آتش سوزی نوع A استفاده کنید. فقط به یاد داشته باشید که استفاده از این نمونه کپسول‌ها موجب می‌گردد که آب به بقیه وسایل الکتریکی شما نفوذ کرده و باعث خرابی آنها شود. به عبارتی این روش برای زمانی جوابگوست که شما مطمئن باشید که آتش سوزی به طور کلی وسیله الکتریکی شما را نابود کرده است.
ویژگی‌های آتش ناشی از برق
حریق الکتریکی ویژگی‌های خاصی دارد که از حریق‌های دیگر متمایز می‌شود و آگاهی از آنها به ما در اطفاء حریق الکتریکی کمک می‌کند. این ویژگی‌ها عبارتند از:
- منبع اصلی برقی: حریق الکتریکی به عنوان نتیجه‌ای از خرابی یا اشکال در تجهیزات و دستگاه‌های برقی ایجاد می‌شود. در واقعیت، منبع اصلی حرارت در حریق الکتریکی، جریان الکتریکی است که از تجهیزات برقی عبور می‌کند.
- عدم تولید دود چگال: در حریق‌های الکتریکی، دود تولید شده عمدتاً دی‌اکسید کربن (CO2) است. این دود به دلیل عدم احتراق مواد آلی و حرکت سریع گاز CO2 می‌باشد. به دلیل جلوگیری از احتراق کامل مواد آلی، نسبت به دودهای دیگر خطر کمتری دارد.
- عدم وجود گلوله آتشین: این حریق معمولاً با گلوله‌های آتشین همراه نیست.
- شدت حرارت کمتر: حریق با منشاء الکتریکی ممکن است شدت حرارت کمتری نسبت به حریق‌های دیگر داشته باشد. این به علت عدم وجود مواد آلی در تجهیزات برقی و عدم اشتعال آنها در اثر حریق است.
- بی‌صدا: این دسته از حریق‌ها صدایی به همراه ندارند و به عنوان حریق‌های بی‌صدا شناخته می‌شوند.
توجه: حتی اگر حریق الکتریکی به نظر آرام و کم‌خطر بیاید، باید همیشه اقدامات ایمنی مناسب را انجام دهید. اطفای حریق الکتریکی باید با مواد خاموش‌کننده مناسب آن صورت گیرد و همچنین باید بلافاصله گروه آتش‌نشانی محلی را از وقوع حریق مطلع نمود.
مراحل اطفا حریق الکتریکی
برای خاموش کردن حریق الکتریکی باید به نحوه استفاده از کپسول آتش نشانی که در ذیل آورده شده، دقت شود.
- مشخص نمودن توان خاموش کردن فرد
- حفظ خونسردی
- تشخیص نوع حریق
- تشخیص خاموش کننده باتوجه به مشخصات کپسول وبرچسب‌های روی سیلندر
- حرکت به سوی خاموش کننده
- انتخاب خاموش کننده مناسب و برداشتن آن
- انتقال خاموش کننده به محل حریق
- راه اندازی خاموش کننده
- پشت به باد ایستادن
- نشانه روی پایه یا ریشه حریق
- حرکات جاروبی روی ریشه حریق
- ادامه اطفا تا خاموش شدن کامل حریق
راه‌های پیشگیری از آتش سوزی‌های مرتبط با برق
همیشه و در همه موارد پیشگیری بهتر از درمان است. در خصوص آتش سوزی نیز این موضوع کاملاً صدق می‌کند. در صورتی که شما اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از آتش سوزی را انجام دهید، دیگر لازم نیست که شرایط سخت و نفسگیری برای مقابله با آتش سوزی داشته باشید. در ادامه موارد مهم برای پیشگیری از آتش سوزی کلاس c را به شما توضیح می‌دهیم.
- از آنجایی که بیشترین آمار حریق الکتریکی در لوازم خانگی بوده است، پس هر چند مدت یکبار سلامت الکتریکی وسایل خانه خود را بررسی کنید.
- اگر به‌تازگی به یک خانه نقل مکان کرده‌اید، سیستم سیم کشی خانه را یک مرتبه به صورت کامل چک کنید.
- مراقب باشید که از پریزها بیش از حد توان آنها کار نکشید. همچنین دقت کنید برق رسانی وسایل الکتریکی به صورت استاندارد و اصولی انجام شود.
- همیشه کپسول‌های آتش نشانی مورد استفاده برای خاموش کردن آتش‌سوزی‌های الکتریکی را در دسترس قرار دهید و آنها را به صورت مرتب چک کنید تا از سالم بودن آنها مطمئن شوید.
- تمام مطالب و نکات ایمنی استفاده از کپسول آتش‌نشانی و نحوه استفاده از آن را در این مقاله مطالعه کنید، تا در زمان آتش سوزی و استفاده از کپسول آتش نشانی، عملکرد بهتری داشته باشید.
