در این مقاله قصد داریم تا در مورد سیستم اطفا حریق سقفی و انواع مختلف آن با شما صحبت کنیم.
در سال‌های دور شاید تنها ابزاری که برای خاموش کردن آتش نیاز داشتید، تنها یک سطل آب بود. با وسیع شدن دامنه آتش‌سوزی‌ها و خطراتی که برای انسان در فرایند خاموش کردن آتش به وجود می‌آمد و همچنین لزوم خاموش کردن سریع آتش برای به حداقل رساندن خسارات، استفاده از سیستم‌هایی که بر روی سقف ساختمان تعبیه می‌شدند، به بهترین گزینه و اطفا حریق تبدیل شد. سوالی که ممکن است برای شما پیش آید این است که آیا وجود یک سقف مقاوم در برابر آتش سوزی، خطرات ناشی از حریق را به صفر نزدیک می‌کند؟ سقف می‌تواند یک عامل بازدارنده از انتشار آتش باشد و فرصت مناسبی را برای فرار افراد فراهم آورد. در محیط‌هایی که بحث حفاظت از اموال و دارایی‌ها مطرح است وجود سقف ضد حریق نمی‌تواند از خسارت وارده جلوگیری کند. در این مقاله سعی کرده‌ایم در مورد سیستم‌های اطفا حریق که در سقف ساختمان‌ها کار گذاشته می‌شود، بیشتر صحبت کنیم.
سیستم اطفا حریق سقفی چیست؟
سیستم اطفا حریق سقفی یکی از انواع سیستم اطفاء حریق است که برای کنترل آتش در سقف نصب می‌شود و توسط گرما، دود یا ترکیبی از این دو فعال می‌شود. این سیستم‌های اطفاء حریق به افزایش سریع گرما یا وضعیت آتش‌سوزی بدون دخالت انسان واکنش نشان می‌دهند. در یک سیستم اطفاء حریق سقفی از آب، مواد اطفاء حریق گازی، شیمیایی یا فوم برای سرکوب و کنترل آتش استفاده می‌شود. این سیستم به طور خودکار آتش سوزی را تشخیص می‌دهد و سپس یک سرکوب کننده آتش را آزاد می‌کند. تمایز این سیستم‌ها با دیگر سیستم‌های اطفای حریق، نصب آن در سقف است.
انواع سیستم اطفاء حریق سقفی
گزینه‌های بسیاری برای سیستم‌های مهار آتش سقفی وجود دارد که یکی از رایج‌ترین انواع آن، سیستم اسپلینکلر است که آب را برای سرکوب آتش پخش می‌کند. در حالی که این روش، بسیار قابل اعتماد است، در بسیاری از موارد آب، می‌تواند آسیب بیشتری به تجهیزات وارد کند. در مورد سیستم‌های سقفی که از عوامل مهار کننده مه آب استفاده می‌کنند، نیز چنین است. مه آب می‌تواند باعث خوردگی شود و دارای عوارض محیطی و بهداشتی باشد. گزینه دیگر سیستم اطفاء حریق خودکار استفاده از مواد شیمیایی خشک یا گازی برای سرکوب آتش است. در ادامه مطلب با انواع سیستم اطفا حریق سقفی آشنا خواهیم شد.
سیستم گازی
سیستم اطفاء حریق گازی، مایعات مهار کننده آتش را ذخیره می‌کند که با نیتروژن تحت فشار قرار گرفته‌اند. این مایعات حاوی یک عامل شیمیایی به نام FM200 هستند که سریعاً آزاد می‌شوند. نیتروژن بلافاصله باید بتواند شعله‌های آتش را خاموش کند. از آنجا که این سیستم‌ها از آب استفاده نمی‌کنند، می‌توانند برای اتاق‌هایی با تعداد زیادی تجهیزات الکتریکی مانند تابلو برق و یا به عنوان بخشی از سیستم اعلام حریق اتاق سرور مورد استفاده قرار گیرند. سیستم اطفاء حریق گازی به عنوان یک خاموش کننده غیررسانا می‌تواند جایگزین خوبی برای خاموش کننده‌های آبی، فوم یا پودر خشک باشد. گاز پخش شده از نازل‌های سیستم، باعث قطع اکسیژن رسانی به حریق می‌شود و به این ترتیب آتش را خاموش می‌کند.
سیستم مهپاش
نصب اسپرینکلرهای واکنش سریع و استاندارد یک روش خوب برای حفاظت از حریق در ساختمان‌های تجاری و همچنین در ساختمان‌های مسکونی یا به عنوان سیستم اطفاء حریق خانگی است. با این حال این سیستم آب زیادی استفاده می‌کند. اسپرینکلرهای آتش نشانی برای ساختمان‌هایی که مجهز به تجهیزات حساس الکترونیک و اشیای قیمتی فاسد شدنی هستند، می‌تواند مشکل ساز باشد و این باعث شده سیستم‌های مهپاش نیز گزینه جایگزین باشند.
سیستم‌های غبار آب یا مه پاش برای فضایی مناسب هستند که نمی‌توان از مقادیر زیادی آب برای اطفاء حریق استفاده کرد. این سیستم‌های اطفا حریق سقفی نسبت به اسپرینکلر آتش نشانی قطرات بسیار ریز آب را در فضا پخش می‌کنند. به این ترتیب یک لایه بخار مانند تشکیل می‌شود که مانع از رسیدن اکسیژن به آتش می‌شود و به سرعت دمای هوای منطقه آسیب دیده را کاهش می‌دهد.
سیستم اطفا حریق سقفی فوم سیلابی
یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در اطفای حریق، حفاظت موثر از مناطقی است که در آن مایعات قابل اشتعال نگهداری می‌شوند. سیستم‌های سیلابی فوم یا سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم، موثرترین ابزار برای کنترل چنین مکان‌هایی است. به همین خاطر این نوع سیستم اطفاء حریق سقفی معمولاً در پالایشگاه‌ها آشیانه هواپیما و انبارهای صنعتی نصب می‌شوند. وقوع حریق در این محیط‌ها می‌تواند به سرعت گسترش پیدا کند. بنابراین سیستم اطفاء حریق فوم برای کاربردهای سریع و گسترده مواد آتش زا طراحی شده‌اند و به صورت کپسول آتش نشانی فوم نیز در دسترس هستند. سیستم‌های سیلابی فوم ترکیبی از فوم و آب هستند تا به سرعت مایعات قابل اشتعال در حال سوختن را کنترل و سطح محل را خنک کنند. قوام فوم باعث می‌شود یک لایه ضخیم پتو مانند روی آتش را بپوشاند و مانع از رسیدن اکسیژن به آن شود.
سیستم اطفا حریق پودر
یکی دیگر از انواع سیستم مهار آتش که به صورت سقفی نصب می‌شود، سیستم پودر خشک است که بسیار موثر و سریع است. ویژگی خاموش کنندگی سریع ابر پودری به خاطر اثر خفه کنندگی و اثر ضد کاتالیزوری آن است که یک مداخله شیمیایی در فرایند احتراق به شمار می‌آید. انواع پودرهای آتش نشانی خشک عمدتاً از نمک‌های غیر عالی، غیر سمی مخلوط با مواد ضد آب و ضد ریزش تشکیل شده‌اند. برای خاموش کردن آتش سوزی مواد جامد مایع یا گاز آتش سوزی فلزات مورد استفاده قرار می‌گیرند. این پودرها به صورت کپسول پودری آتش نشانی نیز در دسترس هستند. سیستم‌های بزرگ خاموش کننده پودری، برای محافظت از محیط‌های بزرگتر استفاده می‌شوند. یک محفظه مرکزی از جنس فولاد ضد فشار برای نگهداری از پودر وجود دارد که برای تمام مناطق تحت پوشش، پودر ارائه می‌دهد.
نحوه عملکرد سیستم اطفا حریق سقفی
سیستم‌های اطفاءحریق معمولا دارای تجهیزات داخلی هستند که تا حد ممکن سریعاً حریق را شناسایی می‌کند. این اجزا ابتدا وجود دود یا شعله‌های آتش را تشخیص می‌دهند. سپس سیستم حریق سقفی هشدار را به صدا در می‌آورد و با پراکندن مواد خاموش کننده، پیش از آنکه آتش فرصت گسترش پیدا کند، آن را خاموش می‌کند. سیستم اطفاء حریق را می‌توان یک روش حفاظت فعال در نظر گرفت، زیرا در پاسخ به حضور حریق سریعاً فعال می‌شود. این سیستم اطفاء حریق علاوه بر تجهیزات داخلی، دارای طیف گسترده‌ای از متعلقات است که برای خاموش کردن شعله‌ها، هماهنگ عمل می‌کنند.
مکان‌های مناسب برای نصب سیستم مهار کننده آتش سقفی
سیستم‌های اطفاء حریق در ساختمان‌هایی نصب می‌شوند که ممکن است اسپرینکلر، موثرترین روش برای حفاظت در برابر حریق نباشد. برای مثال اتاق‌هایی که مجهز به تعداد زیادی تجهیزات الکتریکی هستند و یا مکان‌هایی که در آنها مواد قابل اشتعال مانند نفت و گازوئیل نگهداری می‌شود و آب نمی‌تواند روش موثری برای اطفای حریق باشد.
اگرچه از نظر قانونی هیچ الزاماتی برای نصب این سیستم‌ها تعیین نشده است، اما صاحبان املاک تجاری یا مسکونی و غیره می‌توانند با ارزیابی احتمال خطر، نسبت به نصب این سیستم‌ها اقدام کنند. با انتخاب بهترین گزینه لازم است بدانید سیستم‌های حفاظت در برابر حریق، فعال و غیر فعال در کنار هم برای خاموش کردن شعله‌ها و حریق عمل می‌کنند و باعث کاهش خسارت جانی و مالی ناشی از حریق می‌شوند.
خرید سیستم اطفا حریق سقفی
همانطور که در این مطلب اشاره کردیم، سیستم‌های مهار آتش، سیستم‌هایی برای سرکوب یا خاموش کردن حریق در محل هستند. این سیستم‌ها انواع مختلفی دارند و متفاوت از سیستم اسپرینکلر عمل می‌کنند. اسپرینکلر آتش‌نشانی معمولاً از حجم بالای آب برای خاموش کردن یا کنترل آتش استفاده می‌کند و این مسئله می‌تواند باعث آسیب رسیدن به مواد یا تجهیزات موجود در محل شود. در مقابل سیستم‌های حریق سقفی از عوامل خاموش کننده دیگری استفاده می‌کنند. این عوامل خاموش کننده شامل گاز، مواد شیمیایی پودر و غیره می‌شوند که در این مطلب به آنها اشاره کردیم. هدف از نصب این مدل از سیستم‌های اطفا حریق این است که پیش از آنکه آتش فرصتی برای رشد و گسترش پیدا کند، فعال شده و خسارات احتمالی را به حداقل برساند.
در نهایت اینکه مرکز مهار فایر به عنوان یکی از ارائه دهندگان انواع سیستم‌های اعلام حریق ایرانی و خارجی فعالیت می‌کند. برای خرید تجهیزات و سیستم مورد نظر خود می‌توانید با کارشناسان این مرکز تماس بگیرید و قیمت سیستم‌های مختلف را جویا شوید.
