سیستم اطفاء حریق گازی از مهمترین انواع سیستم اطفا حریق و یکی از روش‌های موثر برای خاموش کردن آتش به شمار می‌رود. این سیستم به کمک انتشار گاز یا مخلوطی از گازها مانع گسترش شعله‌های آتش می‌شود. سیستم اطفاء حریق گاز IG55 از جدیدترین متدهای این روش مهار آتش است. در این مطلب با ما همراه باشید در با این روش خاموش کردن آتش آشنا شوید.
منظور از سیستم اطفاء حریق گازی چیست؟
در مقالات قبلی به این موضوع اشاره کردیم که آتش دارای سه بخش مهم و اصلی است. این سه بخش، زنجیره‌وار به یکدیگر متصل بوده و باعث حیات آتش می‌شوند. اکسیژن، گرما، ماده سوختنی از بخش‌های اصلی هر آتش و حریقی به شمار می‌روند. بنابراین برای اینکه یک آتش بتواند شعله‌ور شود باید هر 3 جزء گفته شده حضور داشته باشند. با این تفاسیر مهار و خاموش کردن آتش با قطع این زنجیره از علت‌ها امکان‌پذیر است. آتش‌نشان‌ها بر همین اساس از روش‌های مختلفی مانند موارد زیر استفاده می‌کنند:
- خنک کردن محیط و از بین حرارت
- قطع اکسیژن موجود در محیط یا رقیق کردن آن
- حذف نمودن منبع سوخت
- قطع کردن زنجیره واکنش‌های احتراقی
سیستم اطفاء حریق گازی از دو روش کاهش سطح اکسیژن و مداخله شیمیایی به این مهم کمک می‌کند. سیستم اطفاء حریق گاز IG55 ترکیب گازهای مورد استفاده در این پروسه را تعیین می‌کند.
کارکرد سیستم مهار حریق گازی
بعد از آشنایی با سیستم مهار حریق باید بدانیم استفاده از گازها چه کمکی به مهار آتش می‌کند. در واقع عملکرد گازها در اطفاء حریق به دو روش مختلف زیر به خاموش کردن شعله‌ها کمک می‌کند.
کاهش سطح اکسیژن
گازهای مختلفی نظیر آرگون و نیتروژن که در گروه گازهای بی‌اثر هستند سطح اکسیژن محیط را کم می‌کنند. با کاهش سطح اکسیژن محیط، مثث آتش ناقص شده و حریق مهار می‌گردد. با استفاده از این گازها در سیستم اطفاء حریق، در حدود 15 درصد حجم اکسیژن کاهش پیدا می‌کند. این مقدار کاهش سطح اکسیژن موجب می‌شود که دیگر امکان ادامه سوختن برای حریق وجود نداشته باشد.
مداخلات شیمیایی
یکی دیگر از کارکردهای سیستم اطفاء حریق گاز IG55 خاموش نمودن آتش از طریق مداخله شیمیایی است. با افزودن مخلوطی از گازها، محیط خنک شده و اجازه ادامه یافتن حریق داده نمی‌شود. در این سیستم از گازهایی استفاده می‌شود که ظرفیت گرمایی بالاتری نسبت به آتش داشته باشند. در نتیجه حرارت مورد نیاز برای ادامه‌دار شدن حریق تامین نخواهد شد.
انواع سیستم‌های اطفاء حریق گازی
سیستم اطفاء حریق گاز بی اثر یکی از چند شیوه‌های مهار آتش با گاز است. سیستم‌های اطفاء حریق گازی دیگری نیز وجود دارند که به مهار آتش کمک می‌کند. در ادامه این مطلب به معرفی کوتاهی از این شیوه‌های اطفاء حریق به کمک گازها خواهیم پرداخت.
- سیستم اطفاء حریق NOVEC 1230: در این روش از یک کتون فلوئوردار که شامل کربن، فلوئور و اکسیژن است استفاده می‌کنند. سرعت تخلیه این سیستم گازی در حدود 10 ثانیه بوده و به صورت مایع نیز از آن نگهداری می‌کنند.
- سیستم اطفاء حریق FM-200: در این سیستم ترکیبی از گازها شامل کربن، هیدروژن و فلوئور مورد استفاده قرار می‌گیرند. زمان مورد نیاز برای تخلیه این سیستم در حدود 10 ثانیه ارزیابی می‌شود. همچنین این ترکیب گازی را به شکل مایع فشرده شده نگهداری می‌کنند.
- سیستم اطفاء حریق گاز IG55: این شیوه که امروزه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد با نام سیستم گاز بی‌اثر نیز شناخته می‌شود. همانطور که از نام این سیستم پیداست گازهای بی‌اثری مانند دی اکسید کربن، نیتروژن و آرگون در آن وجود دارند. زمان مورد نیاز برای تخلیه کامل این سیستم اطفاء حریق گازی در حدود 60 ثانیه اعلام شده است. شیوه نگهداری از این سیستم مهار آتش نیز به صورت گازی شکل می‌باشد.
دلایل استفاده از سیستم اطفاء حریق گاز IG55
در سال‌های اخیر توجه به محیط زیست و پیامد فعالیت‌های مختلف بر آن شدت گرفته است. سازمان‌های جهانی مدتی است که درباره آثار مخرب گازهایی مانند CO2 و HOLON بر محیط زیست اخطار داده‌اند. به همین خاطر، کارشناسان این حوزه به کارگیری گازهای بی‌اثر مانند آرگونایت IG55 را توصیه می‌کند. با اجرای سیستم اطفاء حریق گاز بی اثر فواید زیادی از جمله موارد زیر را شاهد هستیم:
- افزایش امنیت جانی انسان‌ها با عملکرد بهتر این گاز
- کاهش تاثیرات مخرب سیستم اطفاء حریق گازی محیط زیست
- کاهش خسارت‌های جانبی تجهیزات هنگام تخلیه گاز IG55
همچنین استفاده از این سیستم گازی در اطفاء حریق، مزیت‌های متعددی به همراه دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم.
مزایای استفاده از گازهای IG55 در مهار آتش
این سری از گازهای بی‌اثر فاقد بو هستند و ترکیباتی غیر سمی دارند. همچنین گازهای IG55 برای جریان الکتریسیته نیز به عنوان یک عایق عمل می‌کند. استفاده از این گازها بر روی لایه ازن و محیط زیست آثار منفی به جای نمی‌گذارد. به علاوه بعد از تخلیه این گازها و مهار حریق پسماندی از آن‌ها تولید نخواهد شد. چون این گازها در زمان تخلیه و اطفاء حریق تجزیه نخواهند شد به تجهیزات آسیبی وارد نمی‌کند. افزایش ناگهانی دما توسط این ترکیب غیرقابل تجزیه نیز ایجاد نمی‌گردد. در نتیجه به سرعت و سهولت هرچه تمام، آتش مهار خواهد شد.
کاربردهای سیستم اطفاء حریق گاز IG55
از این سیستم مهار آتش بر پایه گازهای بی‌اثر در محیط‌های متنوع و مختلفی می‌توان استفاده کرد. محیط‌هایی نظیر موارد زیر بهترین گزینه برای مهار آتش با گاز IG55 هستند.:
- اتاق‌های سرور
- اتاق‌های کنترل و مانیتورینگ
- در محل تاسیسات مخابراتی
- در پست‌های برق و اتاق‌های برق
- به عنوان بخشی از سیستم اطفا حریق بایگانی اسناد
- کتابخانه‌ها
- انبارهای تجهیزات پزشکی و دارویی
- نمایشگاه‌ها و موزه‌ها
- در صنایع رنگ و مایعات قابل اشتعال مختلف
- در صنایع نساجی
کارشناسان ما در شرکت ایمن مهار گستر آشیانه اطلاعات تکمیلی در خصوص این سیستم اطفاء حریق را در اختیار شما می‌گذارند.
سخن پایانی
سیستم اطفاء حریق گاز IG55 یکی از روش‌های سازگار با محیط زیست در مهار آتش است. از این رو سازمان‌های جهانی، استفاده از این روش خاموش کردن آتش را توصیه و پیشنهاد می‌کنند. به منظور استفاده از این سیستم باید از ترکیب گازهای بی‌اثر مناسبی استفاده نمود.
