حادثه هیچ‌گاه خبر نمی‌کند، اما اکثر حوادث قابل‌پیشگیری هستند. بسیاری از آتش‌سوزی‌های منازل مسکونی که در کلان‌شهرها اتفاق می‌افتد، اصولاً از بی‌احتیاطی و یا فرسودگی ساختمان‌ها است که با اندکی فکر و هزینه، قابل‌پیشگیری هستند. حتماً بارها اخبار آتش‌سوزی خانه‌ها را شنیده‌اید، شاید هم خدایی نکرده آتش‌سوزی منازل نزدیکان یا همسایگان را از نزدیک مشاهده کرده‌اید. اگر شخص آینده‌نگری باشید، همواره به فکر پیشگیری از آتش سوزی در خانه خود خواهید بود. در این مطلب از مهار فایر، در تلاش هستیم که راه‌ها و اقدامات لازم برای این منظور را برای‌تان بازگو کنیم.
منظور از آتش‌سوزی منازل چیست؟
آتش‌سوزی منازل یا همان حریق، در مدت بسیار کوتاهی تمام دارایی‌ها و لوازم زندگی را به نابودی می‌کشاند. در یک تعریف ساده آتش‌سوزی عبارت است از ایجاد یک آتش ناگهانی و ناخواسته که در همان لحظه وقوع، کنترل آن از دست افراد خارج می‌گردد. این واقعه معمولاً با دود، حرارت و نور شدید همراه خواهد بود.
درصد بالایی از آمار آتش‌سوزی در خانه‌ها مربوط به سهل‌انگاری‌های کوچک است. این موارد عمدتاً در میان قشر ضعیف جامعه بیشتر به چشم می‌خورد. پس آموزش و اطلاع‌رسانی و شارژ کپسول های آتش نشانی در تهران در زمان مناسب و کاربرد درست آنها از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.
دلایل عمده آتش سوزی در خانه
قبل از آنکه بخواهیم اقدامات لازم جهت پیشگیری از آتش سوزی در خانه را ذکر کنیم، بهتر است دلایل اصلی آتش‌سوزی را بشناسیم. آتش‌سوزی در منازل می‌تواند به عوامل متعددی برگردد و بسیاری از عوامل قابل‌پیشگیری هستند. در زیر به برخی از دلایل عمده وقوع حریق در منازل اشاره می‌کنیم.
انداختن سیگار و سایر مواد سوزاننده
انداختن سیگار یا مصرف سایر مواد سوزاننده در داخل منزل، ممکن است منجر به آتش‌سوزی شود. به‌ویژه اگر سیگار در نزدیکی مواد قابل‌اشتعال نظیر پارچه، کاغذ یا مواد شیمیایی قرار داشته باشد.
نقص در تأسیسات برقی
تأسیسات برقی نادرست یا خرابی‌ها می‌توانند منجر به آتش‌سوزی شوند. اتصالات نادرست، سیم‌های برقی معیوب یا تجهیزات قدیمی و خراب ممکن است خطرات بالقوه‌ای ایجاد کنند.
دستگاه‌های برقی نامناسباز دلایل آتش سوزی در خانه
استفاده نادرست از دستگاه‌های برقی، مانند کولرها، گرمکن‌ها، و یخچال‌ها، می‌تواند خطرات آتش‌سوزی را افزایش دهد. برای مثال، اجازه ندهید کولرها یا گرمکن‌ها در نزدیکی مواد قابل‌اشتعال قرار بگیرند.
آشپزی نادرست
قراردادن غذاها در اجاق یا فر بدون نظارت، ممکن است آتش‌سوزی ایجاد کند. همچنین، ریزش روغن در هنگام پخت ممکن است آتش‌سوزی را تسهیل کند.
استفاده نادرست از شمع و شمعدان
شمع‌هایی که در نزدیکی مواد قابل‌اشتعال قرار دارند یا بر روی سطوح سوزاننده قرار می‌گیرند، می‌توانند منجر به آتش‌سوزی شوند. همچنین، ترکیدن شمع‌ها بدون نظارت ممکن است خطرناک باشد و برای پیشگیری از آتش سوزی در خانه باید به این موارد توجه کرد.
خرابی در دودکش و سیستم گرمایشی
خرابی در دودکش یا سیستم گرمایشی می‌تواند انتشار گازهای سمی مانند کربن مونوکسید را ایجاد کند و به‌علاوه، ممکن است منجر به آتش‌سوزی شود.
ذخیره‌کردن مواد خطرناک از علل آتش سوزی در خانه
ذخیره‌کردن مواد خطرناک نظیر مواد شیمیایی یا مواد قابل‌اشتعال در محیط‌های نامناسب و بدون توجه به شرایط ایمنی، ممکن است باعث ایجاد آتش‌سوزی شود.
اقدامات مهم در پیشگیری از آتش سوزی در خانه
همواره آمادگی در برابر احتمالات آتش سوزی، خسارات را به حداقل می‌رساند. در مورد خطر آتش‌سوزی خانه‌ها هم این قضیه صدق می‌کند. بهتر است قبل از هر چیز، منزل خود را بررسی نمایید. کلیه راه‌های پیشگیری از حریق را مدنظر قرار دهید تا احتمال این حادثه ناگوار به حداقل برسد. در زیر برخی از اقدامات را معرفی می‌کنیم.
نصب سنسورهای هشدار دود
مطابق با قوانین ساختمان‌سازی، نصب سنسورهای هشداردهنده دود در ساختمان‌های دارای بیش از ۵ طبقه الزامی است. باتوجه‌به پایین‌بودن قیمت این سنسورها، نصب آنها در همه منازل مفید و کاربردی به نظر می‌رسد. در صورت تعبیه این سنسورها، می‌توانید هنگام بروز اولین علائم حریق نظیر دود، ریسک گسترش آتش را به حداقل برسانید.
بررسی میزان مونوکسید کربن به‌صورت مرتب
مثلث تشکیل‌دهنده آتش شامل گرما، سوخت و اکسیژن است. مونوکسید کربن در مثلث‌های حریق جای ندارد. این گازها بی‌رنگ و بی‌بو بوده و بسیار خطرناک هستند. این گاز از سوختن مواد کربن‌دار نظیر چوب حاصل می‌گردد. خطر آتش‌سوزی و مسمومیت همچنین دشواری تنفس با افزایش مونوکسید کربن بالاتر می‌رود. بهتر است از سنسورهایی استفاده کنید که میزان مونوکسید کربن موجود در منازل را کنترل کند.
خودداری از استعمال سیگار در رختخواب برای پیشگیری از آتش سوزی در خانه
سیگار علاوه بر اینکه برای سلامتی مضر است، سبب آتش‌سوزی منازل می‌گردد. تنها کافی است یک‌لحظه غفلت کرده و آتشِ سیگار بر روی وسایل منزل نظیر تشک بیفتد. این آتش کوچک مقدمه‌ای برای یک آتش‌سوزی وحشتناک خواهد بود. با این اوصاف، عقل حکم می‌کند که از کشیدن سیگار در منزل به‌خصوص در اتاق‌خواب‌ها دوری نمایید. همچنین بهتر است از خاموش‌شدن خاکستر سیگار یا کبریت‌ها اطمینان حاصل کنید.
بازرسی سالیانه وسایل گرمایشی خانه
در اقدامات پیشگیرانه از آتش سوزی در خانه ، توجه به وسایل گرمایشی از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این وسایل نوعی منبع قوی سوخت و گرما برای آتش‌سوزی هستند. پس اقدامات پیشگیرانه زیر را پیگیری نمایید.
- هر ساله و قبل از استفاده از وسایل گرمایشی همانند بخاری و شومینه‌ها آنها را بررسی کرده و خرابی آن را برطرف نمایید، دودکش‌ها و تجهیزات گرمایشی از این قاعده مستثنا نخواهد بود.
- جلوی شومینه نیز یک شیشه بزرگ نصب کنید که از بیرون پریدن جرقه‌های هیزم و آتش‌سوزی منازل جلوگیری گردد.
- خاکستر آتش را با دیگر زباله‌ها ترکیب نکنید.
- از وسایل گرمایشی برای خشک کردن وسایل البسه استفاده نشود.
نصب کپسول آتش نشانی در منازل مسکونی
وجود کپسول آتش‌نشانی در مراحل اولیه حریق از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند از شدت آتش سوزی بکاهد. حتماً در خانه، مخصوصاً آشپزخانه وسایل اطفای حریق نظیر کپسول آتش نشانی مناسب منزل داشته باشید. داشتن کپسول آتش نشانی سرعت عمل شما را در مواجه با ریسکِ آتش تا رسیدن پرسنل آتش نشانی افزایش می‌دهد. کپسول‌های آتش‌نشانی باید از امنیت بالایی برخوردار باشند، همچنین از نظر ایمنی در محل منزل مشکلی نداشته باشد. همه اعضای منزل مخصوصاً کودکان نحوه کار با کپسول آتش نشانی را آموزش ببینند. همچنین کپسول را باید در مکانی از خانه نصب کنید که امکان استفاده از آن به سهولت برای همه اعضای خانواده مقدور باشد.
بررسی خاک گلدان از نظر مواد اشتغال زا برای پیشگیری از آتش سوزی در خانه
برخی خاک‌ها و کودهایی که برای گلدان‌های آپارتمانی به کار می‌روند، دارای برخی مواد اشتعال‌زا بوده و نسبت به حرارت و نور خورشید حساس هستند. حواستان باشد به هیچ عنوان، سیگار را در گلدان خاموش نکنید. وسایل اضافی یا بقایای خاک گلدان را در جای خشک و خنک نگهداری کنید، مثلاً یک کابینت خنک، تاریک و دور از تابش مستقیم آفتاب برای آنها در نظر بگیرید.
