از تاثیر وجود سیستم اعلام حریق در ساختمان‌ها، برای جلوگیری از وقوع آتش سوزی نمی‌توان غافل شد. این سیستم یکی از مهم‌ترین دستگاه‌هایی است که در صورت وقوع آتش سوزی، محیط و فضا را ایمن نگه می‌دارد، اما این سیستم ممکن است هنگام انجام عملیاتی به خطا افتاده و خود به خود فعال گردد. برای جلوگیری از فعال شدن آن بهتر است عملیات غیر فعال کردن را پیش گیرید. روش غیر فعال کردن این سیستم باید به وسیله افراد متخصص در این زمینه انجام گردد. زیرا عدم تجربه و مهارت کافی می‌تواند به کل سیستم آسیب وارد کند. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی موضوع غیر فعال کردن سیستم اعلام حریق بپردازیم.
سیستم اعلام حریق چیست و اجزای تشکیل دهنده آن کدامند؟
قبل از آنکه بخواهیم در مورد غیر فعال کردن سیستم اعلام حریق و یا ریست کردن آن صحبت کنیم، بهتر است بدانیم که این سیستم چیست؟ قطعاً هنگام وقوع آتش سوزی به دلیل عدم دسترسی به آتش‌نشان‌ها، ممکن است سرعت عمل در برابر اطفاء حریق پایین بیاید. به همین خاطر نیاز به سیستمی است که به توان از طریق آن عکس‌العمل بالایی را در برابر وقوع آتش سوزی داشت. انواع سیستم اعلام حریق هنگام وقوع آتش سوزی با مطلع شدن از میزان مونوکسید کربن در فضا، شروع به هشدار دادن می‌کنند. این هشدار را اصولاً با صدای آژیر به گوش مخاطب می‌رسانند تا افراد حاضر در محل هرچه سریع‌تر محل را ترک کنند. این سیستم در انواع متفاوتی نصب می‌گردد که مهم‌ترین آنها شامل سیستم اعلام حریق آدرس پذیر، سیستم وایرلس، سیستم متعارفی و هوشمند است.
شناخت علائم سیستم اعلام حریق
برای اینکه با غیر فعال کردن سیستم اعلام حریق بیشتر آشنا شویم، بهتر است قبل علائم سیستم اعلام حریق را بشناسیم که این بخش را به شناسایی آن اختصاص داده‌ایم.
وجود آژیر سیستم اعلان حریق
یکی از تجهیزات و اجزای مهم سیستم اعلام حریق، وجود آژیر است. با تشخیص حریق از طریق انواع دتکتور اعلام حریق، این آژیرها فعال شده و صداهای مختلفی را به گوش مخاطب می‌رسانند. در بسیاری از مواقع ممکن است آتش سوزی را به اشتباه تشخیص داده و به طور ناگهانی فعال گردد و با شروع صدای آژیر همه را نگران کند. پس ابتدا باید از وقوع آتش سوزی اطمینان حاصل نمود. در صورتی که خبری از آتش نبود بهتر است آن را غیر فعال کنیم.
چراغ هشدار دهنده
چراغ هشدار دهنده که با نام چراغ چشمک زن هم شناخته می‌شود، کارایی شبیه آژیرها دارد. یعنی در صورت وقوع آتش سوزی پیام آتش و یا تشخیص دود را به طریق چشمک زدن نشان می‌دهد. این چراغ همیشه بر اثر وقوع آتش سوزی این دستگاه فعال نشده و در مواقعی ممکن است حتی بر اثر ساطع شدن دودهای سیگارو قلیان نیز فعال گردیده و اعلام حریق کند.
نمایان شدن مقاومت انتهایی دستگاه
ممکن است زمانی دستگاه بدون هیچ نشانه و یا علامتی مدام فعال گردد و هشداری را متوجه همگان کند ،اما با نمایان شدن مقاومت انتهایی دستگاه باید تلاش کرد نقص احتمالی سیستم را برطرف نمود. منظور از این اصطلاح در واقع برطرف کردن مشکل اصلی سیستم اعلام حریق می‌باشد.
سنسور تشخیص آتش
سنسورها هم از دیگر تجهیزات مهم سیستم اعلام حریق به شمار می‌آیند. کاربرد اصلی آنها تشخیص به موقع آتش و فرمان به سیستم هشدار دهنده می‌باشد. حال در صورتی که این سنسورها به درستی کار نکند،، قطعاً با هشدارهای اشتباه و مکرر مواجه خواهیم شد.
روش‌های غیر فعال کردن سیستم اعلام حریق
پیش‌تر در مورد علائم هشدار و سیستم اعلام حریق توضیح دادیم. این سیستم از تجهیزات مختلفی تشکیل شده که یکی از آنها دتکتورها و سنسورها هستند. از آنجایی که این تجهیزات از حساسیت بالایی برخوردار می‌باشند، ممکن است حتی با دود اندک آشپزی هم فعال گردند. در نهایت موجب فعال شدن سیستم هشدار هم خواهند شد. پس در چنین مواقعی باید سیستم اعلام حریق را غیر فعال کنیم .در ادامه مطلب به معرفی روش‌های غیر فعال کردن این سیستم می‌پردازیم.
از کار انداختن سنسور و دتکتور دود
سیستم‌های اعلام حریق موجود در ساختمان‌ها در دو نوع جدید و قدیمی هستند که اصولاً نوع جدید را به راحتی می‌توان غیر فعال نمود، اما نوع قدیمی آن ممکن است کمی با دردسر روبرو باشد. در سیستم‌های قدیمی برای از کار انداختن سنسورها و دکتکتورهای تشخیص دود اصولاً دستگاه را به صورت کلی از محل نصب درآورده و سپس به عملیات غیر فعال کردن آن می‌پردازند. امروزه با روی کار آمدن تکنولوژی‌ها، کار برای غیر فعال کردن خیلی راحت‌تر شده است. بسیاری از شرکت‌ها دکمه‌ای را بر سیستم‌های اعلام حریق تعبیه کرده‌اند که به راحتی می‌توان تنها در چند ثانیه آن را غیر فعال نمود. این دکمه به کمک افراد آمده تا به راحتی هنگام استعمال دخانیات و حتی آشپزی تنها با فشردن کلید سنسورها و دتکتورها را غیر فعال کنند. این دکمه‌ها تحت عنوان دکمه سکوت شناخته می‌شوند و تنها دستگاه را برای مدت زمان تعیین شده غیر فعال می‌نماید.
عملیات جدا سازی باتری از سیستم
برای از کار انداختن سیستم اعلام حریق روش‌های مختلفی در نظر گرفته شده است. درآوردن و یا خارج سازی باتری یکی از این روش‌ها به حساب می‌آید. محل قرارگیری باتری در قسمت پشتی سیستم اعلام حریق است. در دستگاه‌های قدیمی باید ابتدا دستگاه را از محل نصب و یا دیوار کرده سپس عملیات خارج سازی را انجام داد. با این کار دتتکتور غیر فعال شده و خیالتان از بابت آلارم‌های نابجا راحت خواهد شد. حال اگر پس از جداسازی باز هم مشکل دتکتور پابرجا ماند، بهتر است دتکتور را تعویض نمایید.
استفاده از سخت افزار یا غیر فعال کردن تمام دتکتورها
دتکتورهای فراوانی در سیستم اعلام حریق به کار برده می‌شوند. هر کدام از آنها ویژگی‌های خاصی داشته و یک وظیفه را به عهده دارند. تمام این دتکتورها به نحوی به هم وصل می‌باشند. متصل بودن آنها به یکدیگر موجب شده تا زمان اعلام هشدار با صدا درآمدن یکی بقیه هم فعال گردد. برای از کار انداختن آن ابتدا به وسیله همان دکمه سکوتی که در دستگاه قرار دارد، می‌توان آن را غیر فعال نمود. حال در صورتی که دکمه‌ای وجود نداشته باشد، باید به سخت‌افزارها متوسل شد.
برای غیر فعال کردن سیستم اعلام از طریق سخت‌افزار، باید بر روی کنترل پنل سیستم اعلام حریق متمرکز شد. چرا که با از کار انداختن کنترل پنل تمام دتکتورها و قسمت‌های سیستم ریست می‌شوند. از آنجایی که برای ریست کردن نیاز به کد غیر فعال سازی می‌باشد، پس باید حتماً با شرکت‌های تولیدی این پنل‌ها در ارتباط بود تا بتوان کد دستگاه را به دست آورد.
غیر فعال کردن سیستم اعلام حریق ساختمان‌های تجاری
در بسیاری از مجتمع‌های تجاری از سیستم‌های اعلام حریق استفاده می‌شود که در شرایطی نیاز به غیر فعال و یا از کار انداختن این سیستم‌ها احساس می‌گردد. برای این امر باید به سراغ کنترل پنل سیستم اعلام حریق رفت. کنترل پنل‌های این سیستم در جعبه‌هایی محفوظ و قفل شده قرار می‌گیرند و حتی ممکن است دارای رمز عبور هم باشند که این رمز و اطلاعات در دسترس نگهبانی ساختمان و یا مدیریت آن است.
علل هشدارها دروغین سیستم اعلام حریق
زنگ‌ها و یا آلارم هشدار ممکن است به صورت کاذب و یا دروغین مدام در حال فعالیت باشند. تشخیص اصل و یا کاذب بودن آنها کمی زمانبر بوده اما بهتر است علل این اتفاق را یافت. از مهم‌ترین موارد بروز هشدارهای دروغین سیستم اعلام حریق، می‌توان موارد زیر را نام برد.
- تشدید بخار و متراکم شدن ذرات در هوا
- نزدیک بودن دتکتور دود به فضای آشپزخانه
- نزدیک بودن دتکتور به تهویه
- سرد و یا گرم شدن دما به طور ناگهانی
- وجود غبار در فضا و یا محیط سیستم اعلام حریق
