در فرودگاه‌ها به دلیل وجود انبوه هواپیماها، وسایل نقلیه، انبارهای سوخت، تجهیزات مهم هواپیمایی و مکان‌های حساس، برای آنکه اتفاقی نیفتد و خسارتی به مال و جان مسافران و افراد فرودگاه وارد نشود، واحد آتش نشانی در نظر گرفته شده است. در این مطلب از مهار فایر قصد داریم تا در مورد اهمیت ایمنی آتش نشانی در فرودگاه و وجود واحد آتش نشانی در فرودگاه‌ها صحبت کنیم. پس با ما همراه باشید.
منظور از واحد آتش نشانی در فرودگاه‌ها چیست؟
مسلما آتش‌سوزی در فوردگاه‌ها با توجه به وسعت این مکان‌ها نمی‌تواند با استفاده از انواع کپسول آتش نشانی خاموش شود و در دسترس داشتن انواع کپسول و شارژ کپسول آتش نشانی در تهران و دیگر مناطق نمی‌تواند به‌تنهایی پاسخگوی نیازهای ایمنی حریق در مکان‌های گسترده‌ای همچون فرودگاه باشد. از این رو، در فرودگاه‌ها معمولا از واحد آتش نشانی بهره می‌برند. واحد آتش نشانی در فرودگاه‌ها یک تیم اختصاصی از آتش‌نشانان و تجهیزات مرتبط است که مسئول مدیریت و پیشگیری از حریق و کنترل حوادث مربوط به آتش و ایمنی عمومی در فرودگاه‌ها هستند.
وظایف واحد آتش نشانی فرودگاه‌ها
واحد آتش‌نشانی در فرودگاه‌ها وظایف متعددی را بر عهده دارد که در حفظ ایمنی آتش نشانی در فرودگاه ، امنیت فرودگاه و مسافران، همچنین مقابله با حوادث آتشی و اضطراری تأثیرگذار هستند. وظایف اصلی واحد آتش‌نشانی فرودگاه به شرح زیر است:
پیشگیری از حریق
این واحد مسئول بررسی و پیشگیری از عوامل مختلفی است که ممکن است به حریق منجر شود. این واحد باید تجهیزات حریق مانند آتش‌نشان‌ها، آب‌رسانی، اعلام حریق، و سیستم‌های ایمنی دیگر را بررسی و نظارت کند.
آمادگی برای عملکرد
واحد آتش‌نشانی باید همواره آماده باشد تا در صورت وقوع حوادث آتشی و اضطراری در فرودگاه، سریعترین عملکرد را نشان دهد. این آماده‌به‌کاری شامل تجهیزات، تمرین‌های عملی، و آماده‌به‌کاری آتش‌نشانان برای واکنش به حوادثِ ممکن است.
کمک به پروازها بخشی از ایمنی آتش نشانی در فرودگاه
مجموعه آتش‌نشانی فرودگاهی به پروازها در موارد ضروری مانند فرود اضطراری کمک می‌کند. آنها باید تجهیزات و مهارت‌های لازم برای این مأموریت‌ها را داشته باشند.
کنترل حوادث آتشی
واحد آتش‌نشانی در فرودگاه، مسئول کنترل حوادث آتشی می‌باشد. آنها باید حریق‌ها را خاموش کرده و گسترش آتش را متوقف کنند. این مورد شامل استفاده از آب، پنر، پنجره‌های ایمنی و تجهیزات دیگر برای مدیریت حوادث آتشی می‌شود.
آموزش و آگاهی، بخشی مهم در ایمنی آتش نشانی در فرودگاه
این واحد باید به پرسنل فرودگاه و خدمه هواپیما، آموزش‌های تخصصی در زمینه آتش‌نشانی و ایمنی ارائه دهد. آنها باید اعلامِ اطلاعات مربوط به حوادث و تمرین‌های عملی را نیز به عهده داشته باشند.
مدیریت مواد خطرناک
فرودگاه‌ها ممکن است دارای مواد خطرناکی باشند که نیاز به مدیریت و کنترل دارند. واحد آتش‌نشانی باید از نگهداری و مدیریت این مواد به درستی پشتیبانی کند.
ضرورت وجود واحدهای آتش نشانی فرودگاه
واحد آتش نشانی در فرودگاه‌ها نقش بسیار حیاتی در امنیت و ایمنی فرودگاه و مسافران دارد. در ادامه به موارد ضرورت وجود واحد آتش نشانی در فرودگاه‌ها اشاره می‌کنیم.
تجهیزات آتش‌نشانی مورد استفاده در فرودگاه‌ها به منظور حفظ ایمنی و امنیت مسافران و فرودگاه شامل تجهیزات مختلفی می‌شوند. این تجهیزات به منظور کنترل و مدیریت حوادث مرتبط با آتش، ایجاد ایمنی در زمان پرواز و واکنش به وضعیت‌های اضطراری مورد استفاده قرار می‌گیرند. تعدادی از تجهیزات آتش‌نشانی که معمولاً در فرودگاه‌ها وجود دارند شامل موارد زیر می‌شوند:
آتش‌نشانی موتوری (Fire Engines)
انواع خودروهای آتش نشانی به عنوان یک ابزار اصلی در ایمنی آتش نشانی در فرودگاه عمل می‌کنند. آنها دارای تجهیزات مختلفی هستند، از جمله آب‌رسانی، پنر (پودر خاموش‌کننده)، و فوم (اسفنجی خاموش‌کننده) که برای خاموش کردن حریق‌ها استفاده می‌شوند.
تجهیزات پنر و فوم
پنر و فوم به عنوان مواد خاموش‌کننده در مواجهه با حریق‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. این مواد بر روی آتش اسپری می‌شوند تا حریق را خاموش کنند و گسترش آتش را متوقف نمایند.
تجهیزات اعلام حریق
این تجهیزات شامل سیستم‌های اعلام حریق و دتکتورهای دودی و حرارتی می‌شوند که به طور خودکار حوادث آتشی را شناسایی و به واحد آتش‌نشانی اطلاع می‌دهند.
پنجره‌های ایمنی (Emergency Escape Chutes)
این تجهیزات برای کمک به مسافران و خدمه هواپیما در صورت وقوع حوادث اضطراری و اخلال در پروازها به کار می‌روند.
تجهیزات مخصوص مقابله با مواد خطرناک
در فرودگاه‌ها ممکن است مواد خطرناکی نظیر سوخت هواپیما مورد استفاده قرار گیرد. تجهیزات مخصوصی برای مدیریت و کنترل این مواد نیز در ایمنی آتش نشانی در فرودگاه در نظر گرفته می‌شود.
تجهیزات امداد و نجات واحد آتش نشانی در فرودگاه
این تجهیزات شامل تجهیزات نجات آبی، ماسک‌ها و لباس‌های خاص آتش‌نشانی، و تجهیزات مرتبط با امداد و نجات می‌شوند که در صورت نیاز برای نجات مسافران به کار می‌روند.
تجهیزات آموزشی
واحد آتش‌نشانی در فرودگاه‌ها مسئول آموزش پرسنل فرودگاه و خدمه هواپیما در زمینه آتش‌نشانی و ایمنی است. این تجهیزات شامل تجهیزات آموزشی و تمرین‌های عملی برای آمادگی در مواجهه با حوادث مرتبط با آتش می‌شوند.
ویژگی‌های خودرو آتش نشانی فرودگاهی
در استانداردهای سازمان بین‌الملل هواپیمایی غیرنظامی، تمام فرودگاه‌های غیرنظامی در دنیا باید دارای خودروهای آتش نشانی مخصوص باشند. به همین دلیل برای فرودگاه‌ها خودروی آتش نشانی مخصوص طراحی و شناخته می‌شود این نوع خودرو باید ویژگی‌های متفاوتی داشته باشد. از جمله ویژگی‌ها می‌توان موارد زیر اشاره نمود.
- سرعت و شتاب بسیار بالای خودرو
- قابلیت حرکت در زمین‌های ناهموار اطراف باند فرود در فرودگاه‌ها
- مانیتور بسیار پرقدرت
- مخزن بسیار بزرگ برای کف و آب
- مانیتور دوگانه
- حرکت خودرو در حین پرتاب کف
- جدا بودن موتور پمپ با موتور خودرو
اقدامات لازم برای ایمنی آتش نشانی در فرودگاه ها
به منظور تضمین ایمنی و عملکرد بهینه واحد آتش‌نشانی در فرودگاه‌ها، اقدامات متعددی لازم است. این اقدامات شامل موارد زیر می‌شوند:
- آتش‌نشانان فرودگاه باید آموزش‌های تخصصی در زمینه آتش‌نشانی و ایمنی در فرودگاه‌ها دریافت کنند. آموزش‌ها باید به منظور به‌روزرسانی دانش و مهارت‌ها در خصوص تجهیزات، روش‌های خاموش کردن حریق، و مدیریت حوادث ایمنی باشند.
- واحد آتش‌نشانی باید برنامه‌ریزی منظم برای تمرینات عملی در مواجهه با حوادث آتشی داشته باشد. این تمرین‌ها شامل شبیه‌سازی حوادث و مواجهه با آنها، تمرین‌های خاموش کردن حریق، و تمرینات نجات و امداد می‌شود.
- تجهیزات آتش‌نشانی باید به طور منظم بازرسی، تست، و نگهداری شوند. این شامل بررسی تجهیزات خاموش‌کننده حریق، دتکتورهای دودی و حرارتی، و خودروهای آتش‌نشانی می‌گردد.
- در فرودگاه‌ها ممکن است مواد خطرناکی نظیر سوخت‌های هواپیما مورد استفاده قرار گیرند. واحد آتش‌نشانی باید این مواد را با دقت نظارت و کنترل کند تا جلوی حوادث و آتش‌سوزی‌های احتمالی گرفته شود.
- سیستم‌های اعلام حریق و دتکتورهای دودی و حرارتی باید به طور دقیق نصب و نگهداری شوند تا در صورت وقوع حریق به سرعت به واحد آتش‌نشانی اعلام شود.
سایر اقدامات مهم در تامین ایمنی فرودگاه‌ها
- تجهیزاتی نظیر پنجره‌های ایمنی، تجهیزات نجات آبی، و وسایل امداد و نجات باید به طور منظم بررسی و آماده به کار باشند تا در صورت نیاز مورد استفاده قرار گیرند.
- واحد آتش‌نشانی در فرودگاه باید تعامل فعال با ارگان‌های دیگر مرتبط با ایمنی آتش نشانی در فرودگاه داشته باشد. این شامل تعامل با مدیریت فرودگاه، مرکز کنترل ترافیک هوایی، و ارگان‌های امداد و نجات می‌شود.
- برنامه‌ریزی برای وضعیت‌های اضطراری نیز جزء وظایف این واحد است. واحد آتش‌نشانی باید برنامه‌ها و راهکارهای مشخصی برای مدیریت وضعیت‌های اضطراری مانند فرودهای اضطراری، اخلال در پروازها و غیره داشته باشد.
- سیاست‌ها و مقررات مرتبط با آتش‌نشانی در فرودگاه‌ها باید به‌طور مرتب، مورد مرور و به‌روزرسانی قرار گیرند تا با تغییرات فناوری و شرایط بهبود یافته مطابقت داشته باشند.
اقدامات مذکور به‌منظور تضمین ایمنی آتش‌نشانان فرودگاهی و ایجاد یک محیط ایمن و امن برای مسافران و فرودگاه اساسی هستند و نیاز به مدیریت دقیق و پیگیری مستمر دارند.
