شاید در میان همه وسایل اطفاء حریق ما تنها با خاموش کننده‌های دستی آشنا باشیم و دست کم بدانیم که شارژ انواع کپسول آتش نشانی در تهران به طور مرتب ضروری است. اما این همه ماجرا نیست. همه ما می‌دانیم که آتش‌نشان‌ها با خطر مواجه می‌شوند، زیرا آنها در دل آتش می‌روند و برای نجات جان و مال مردم تلاش می‌کنند. به همین دلیل، آتش‌نشان‌ها باید لباس‌هایی به تن داشته باشند که خطرات را از آنها دفع کند. لباس‌هایی که برای آتش‌نشان‌ها در نظر گرفته شده از تنوع بالایی برخوردار است و بسته به شرایطی که در آن گرفتار می‌شوند، مصرف می‌شود. انتخاب لباس کار آتش نشانی مناسب و ایمن علاوه بر آموزش و مهارت آتش‌نشانان، یکی از اولویت‌های این شغل محسوب می‌گردد.
لباس آتش نشانی چیست؟
لباس کار آتش نشانی یک نوع لباس ویژه است که برای حفاظت از آتش نشانان در هنگام انجام وظایف خود در اطفاء حریق و در مقابل حرارت، آتش، مواد شیمیایی و خطرات دیگر طراحی شده است. این لباس‌ها عموماً شامل جاکت و شلوار با پوشش‌های مقاوم در برابر حرارت، لایه‌های عایق، جلیقه، کلاه، دستکش و بوت مقاوم در برابر آتش و حرارت هستند. این لباس‌ها به آتش نشانان کمک می‌کنند تا به‌صورت ایمن در معرض خطرات حرارتی و آتش قرار بگیرند و از سوختن و آسیب دیدن جسم خود جلوگیری کنند.
خصوصیات لباس کار آتش نشانی
همانطور که در قسمت پیش توضیح دادیم، این لباس، لباسی است که از ماموران آتش نشانی در برابر حرارت و آتش محافظت می‌کند. این لباس‌ها قطعاً دارای ویژگی‌های خاصی هستند که از دیگر لباس‌های کار متمایز می‌گردند. در ادامه به خصوصیات و ویژگی‌های آنها اشاره می‌کنیم.
مقاومت در برابر حرارت
این لباس‌ها با استفاده از مواد خاصی ساخته می‌شوند که قابلیت مقاومت در برابر حرارت را دارند. این مواد معمولاً شامل الیاف غیرقابل اشتعال و مقاوم در برابر حرارت بالا می‌شوند.
مقاومت در برابر آتش از ویژگی‌های لباس کار آتش نشانی
این لباس‌ها باید قابلیت مقاومت در برابر آتش را داشته باشند تا آتش نشانان را در معرض خطرات آتش قرار ندهند. برای این منظور، این لباس‌ها با پوشش‌های ضدآتش و مقاوم در برابر حرارت ساخته می‌شوند و می‌توانند به‌راحتی در حریق‌های بزرگ و در هنگام کار با انواع سیستم اطفاء حریق و انواع کپسول آتش نشانی مورد استفاده قرار گیرند.
مقاومت در برابر مواد شیمیایی
لباس‌های آتش نشانی باید قابلیت مقاومت در برابر مواد شیمیایی را داشته باشند. این مواد معمولاً شامل پوشش‌های ضدشیمیایی می‌شوند که از تماس با مواد شیمیایی خطرناک جلوگیری می‌کنند.
عایق حرارتی
این لباس‌ها باید قابلیت عایق بودن در برابر حرارت را داشته باشند تا از انتقال حرارت به بدن فرد جلوگیری کنند. برای این منظور، این لباس‌ها با لایه‌های عایق حرارتی مجهز می‌شوند.
پوشش‌های حفاظتی
انواع لباس کار آتش نشانی باید دارای پوشش‌های حفاظتی مانند جلیقه، کلاه، دستکش و بوت باشد تا بخش‌های حساس بدن آتش نشان را در برابر آتش و حرارت محافظت کند.
راحتی و حرکت آسان
این لباس‌ها باید به افراد امکان حرکت آسان و راحت را بدهند تا در انجام وظایف خود محدودیتی نداشته باشند. بنابراین، باید طوری طراحی شده باشند تا حرکت آزادانه فرد استفاده کننده را تسهیل کنند.
دوام و مقاومت
این نوع لباس باید دارای دوام و مقاومت بالا باشد تا فرد را در مقابل خطرات و شرایط سخت محافظت کند. این لباس‌ها باید قابلیت تحمل فشار، کشیدگی و پارگی را داشته باشند.
قابلیت شستشو از ویژگی‌های لباس کار آتش نشانی
این لباس‌ها باید قابلیت شستشو و تمیزکردن را داشته باشند تا همیشه بتوان آنها را برای استفاده تمیز کرد.
انواع لباس کار آتش نشانی
این لباس از جمله تجهیزات حفاظت فردی آتش‌نشان است که در انواع زیر تولید می‌شوند.
لباس مبارزه با حریق
این لباس از بخش‌های مختلفی نظیر جلیقه، اورکوت، بلوز و شلوار تشکیل شده است. لباس عملیاتی مبارزه با حریق در رنگ‌های مشکی، سرمه‌ای، قرمز، نارنجی، طوسی، زرد و خاکی موجود است. مامورانی که قرار است وارد حریق شوند، لباس قرمز و نارنجی و آنهایی که قرار است خارج حریق باشند لباسی با رنگ سرمه‌ای و خاکستری می‌پوشند. جنس لباس از نومکس است و معمولاً لایه‌های داخلی آن از جنس گورتکس تولید می‌شود.
لباس کار آتش نشانی عملیاتی تماس با آتش
لباس عملیاتی تماس با آتش بر خلاف لباس مبارزه با حریق، دارای کلاه، دستکش، پاپوش ساق بلند، اورکت، شلوار و پوشش کامل است. جنس خارجی لباس به دلیل بازتاب حرارت از جنس فایبرگلاس نسوز و آلومینیوم فایرتکس است و لایه‌های داخلی آن از جنس پوشش ضد حرارت می‌باشد.
لباس ورود و عبور از آتش
این لباس اصولاً به صورت سرهمی و اورال همراه با دستکش و کلاه فایبرگلاسه نسوز تولید می‌شود.
لباس مخصوص ورود به محیط مرطوب و الکتریسیته
از نظر ظاهری این لباس به صورت یکسره است و با چکمه و دستکش مخصوص مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لباس‌ها از جمله تجهیزاتی هستند که معمولاً عایق الکتریسیته می‌باشند و در مکان‌های مرطوب و یا در جایی که مواد اسیدی و خورنده وجود دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند و مانع از برق گرفتگی و آسیب به آتش‌نشانان می‌شوند.
لباس مخصوص ایستگاه آتش نشانی
لباس ایستگاه آتش نشانی، لباسی است که افراد در ایستگاه جهت آماده به کار بودن برای عملیات، به تن می‌کنند و معمولاً به صورت کت و شلوار از جنس نومکس و یا کولار و یا ترکیبی از این دو می‌باشد.
لباس مخصوص مواد شیمیایی
این نوع لباس ماموران را در برابر انواع مواد خطرناک از جمله مواد شیمیایی بیولوژیکی و رادیو اکتیو به خوبی محافظت می‌نماید. این نوع لباس مجهز به دستگاه تنفسی هوا برای تامین اکسیژن است رنگ آن به صورت سفید است که موجب می‌شود شبیه به لباس فضانوردان به نظر آید. انجام فعالیت هنگام پوشیدن این لباس خیلی دشوارتر است، زیرا وزن بالایی داشته و از انعطاف پذیری کمتری برخوردار است.
اجزای تشکیل دهنده لباس کار آتش نشانی
در این بخش اجزایی که این نوع لباس‌ها را تشکیل می‌دهند، مورد بررسی قرار می‌دهیم.
- کاپشن: قسمت بالایی لباس که بر روی تنه فرد قرار می‌گیرد و شامل یقه، دکمه‌ها و جیب‌ها است.
- شلوار: قسمت پایینی لباس که بر روی پاها قرار می‌گیرد و شامل بند، دکمه‌ها و جیب‌ها است.
- جلیقه: قسمتی از لباس که گردن و قسمت قفسه سینه را پوشش می‌دهد و معمولاً با فلزات مقاوم در برابر حرارت و آتش، تقویت شده است.
- کلاه: قسمتی از لباس که سر فرد را پوشش می‌دهد و معمولاً از مواد ضدآتش ساخته شده است.
- دستکش: قسمتی از لباس که دست‌های آتش‌نشان را پوشش می‌دهد و معمولاً از مواد مقاوم در برابر حرارت و آتش ساخته شده است.
- بوت: قسمتی از لباس که پاهای فرد را پوشش می‌دهد و معمولاً از مواد مقاوم در برابر حرارت، آب و مواد شیمیایی ساخته شده است.
- برقع: قسمتی از لباس که صورت را پوشش می‌دهد و معمولاً از مواد ضدآتش ساخته شده است.
- سرآستین‌ها: برای آسانی در کار آتش‌نشانان سرآستین لباس آنها به صورت کشبافت است و از موادی که در برابر حرارت مقاوم می‌باشند ساخته می‌شود. این سرآستین‌ها با یک لایه پارچه از جنس الیاف آرمید پوشش داده است.
- نوار شبرنگ: استفاده از نوارهای شبرنگ فسفری و نقره‌ای با زیر لایه کولار در این لباس‌ها برای ایجاد دید مناسب در مواقع خطرناک است. رنگ نقره‌ای، در روز و رنگ فسفری، در شب جلوه خیلی بهتری ایجاد می‌کند.
قیمت لباس کار آتش نشانی
این نوع لباس‌ها همانطور که پیشتر گفتیم در انواع مختلفی در بازار عرضه می‌گردند. برخی از آنها چند تکه و برخی یکسره هستند. همچنین در تعداد لایه‌های متفاوتی تولید می‌گردند. برخی از آنها وارداتی و برخی تولید ایران و با پارچه و تجهیزات وارداتی هستند. همه این عوامل، بر قیمت لباس آتش نشانی تاثیر مستقیمی دارد. برای اطلاع از قیمت دقیق آنها می‌توانید از مشاوران مهار فایر کمک بگیرید.
جمع‌بندی نهایی
خطر همیشه در کمین آتش‌نشان‌ها است. آنها برای حفظ جان خود باید از تجهیزات ایمن استفاده کنند. یکی از این تجهیزات لباس ایمنی استاندارد است که در صورت بی‌توجهی در انتخاب آن و یا عدم توجه به نکات مهم، خطرات و صدمات جبران ناپذیری به آتش‌نشانان وارد خواهد شد. در نتیجه بازدهی و راندمان کاری آنها کاهش می‌یابد.
