موضوع مقاله امروز، آشنایی با انواع دتکتور گاز متان است. تجمع مقادیر زیاد گاز متان در محیط، مخاطرات بسیار زیادی از جمله حریق را به همراه دارد. بنابراین در سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق باید از تجهیزاتی برای شناسایی این گاز استفاده کرد. این گاز به شدت قابل اشتعال بوده و در مواجه با منبع احتراق به سرعت شعله‌ور می‌شود. از این رو در سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق از دتکتور گاز متان استفاده می‌کنند. در این مقاله، کارشناسان ما در گروه مهار فایر شما را با این تجهیز مهم در شناسایی گاز متان آشنا خواهند کرد.
اما پیش از پرداختن به موضوع بحث لازم است، یادآوری کنیم که یکی از خدمات مجموعه مهار فایر، طراحی و اجرای انواع سیستم اعلام حریق و انواع سیستم اطفاء حریق است. در کنار آن، یکی از مراکز اصلی، شارژ کپسول آتش نشانی در تهران می‌باشد و از مناطق مختلف تهران، می‌توانید برای شارژ انواع خاموش کننده‌های خود با این مجموعه تماس بگیرید.
گاز متان و ویژگی‌های آن
این گاز با نام انگلیسی Methane از 4 اتم هیدروژن و 1 اتم کربن تشکیل می‌شود. این گاز ترکیبی دارای ساختاری 4 وجهی بوده و از جمله گازهای اصلی موجود در طبیعت محسوب می‌شود. گاز متان، ساده‌ترین عضو از خانواده آلکان‌ها به شمار می‌رود که کاربردهای فراوانی دارد. در حدود 97 درصد از گاز طبیعی و سوخت شهری از طریق این گاز تامین می‌شود. از ویژگی‌های اصلی متان می‌توان به بی‌رنگ و بی‌بودن، سبک‌تر بودن از هوا و ایجاد شعله آبی کمرنگ اشاره نمود. این گاز از طریق تخمیر شدن مواد آلی ایجاد می‌شود و حالت مایع آن از آب سبک‌تر است.
در چه جاهایی گاز متان وجود دارد؟
استفاده از انواع دتکتور گاز متان در محیط‌هایی که احتمال حضور این گاز بیشتر است ضروری می‌باشد. این گاز در محیط‌های مختلف که برخی مسکونی و برخی دیگر صنعتی هستند به کار می‌رود. پالایشگاه‌های نفت و گاز و پردازنده‌های مواد غذایی از جمله مکان‌های صنعتی حاوی گاز متان هستند. در مصارف خانگی نیز برای پخت و پز از این گاز طبیعی استفاده می‌شود. از این رو، در بسیاری از مکان‌ها باید از آشکارسازهای مناسبی برای شناسایی هرچه بهتر گاز متان استفاده نمود. علاوه بر محیط‌های صنعتی و خانگی، در طبیعت نیز به وفور گاز متان یافت می‌شود. با این توضیحات به سراغ معرفی آشکارساز این گاز بی‌رنگ و بی‌بو خواهیم رفت.
دتکتور گاز متان چیست؟
این وسیله با نام‌های دیگری نظیر سنسور گاز متان و دستگاه نشت‌یاب متان نیز شناخته می‌شود و از آن، برای شناسایی گاز متان در هوا و در سیستم‌های اعلام حریق استفاده می‌کنند. سنسورهای گاز متان، به نحوی طراحی شده‌اند که غلظت این گاز در قسمت‌های مختلف محیط را برآورد می‌کند. برای برآورد درصد حجمی یا ppm این گاز توسط این تجهیز، از فناوری‌های مختلفی در سنسورهای آن استفاده می‌شود. در نتیجه حسگرهایی که روی آشکارساز متان نصب می‌شود انواع مختلفی دارند. از جمله این حسگرها می‌توان سنسورهای کاتالیزوری، سنسورهای مادون قرمز و سنسورهای نیمه رسانا را نام برد. بعد از تشخیص غلظت بالای گاز متان در محیط، هشداری صوتی یا بصری از طرف دتکتور ارسال می‌گردد. این هشدار پرسنل را از وجود خطر مقادیر بالایی گاز متان در محیط آگاه می‌سازد.
کاربردهای انواع دتکتور گاز متان
بعد از آشنایی با این دتکتور، می‌توان حدس زد که این وسیله کاربردهای بسیار گسترده‌ای دارد. در طیف بسیار وسیعی از صنایع از دتکتورهای این گاز استفاده می‌شود تا از خطرات احتمالی جلوگیری کنند. بخشی از کاربردهای آشکارساز گاز متان عبارتند از:
- صنعت گاز طبیعی
- پالایشگاه‌های نفت
- معادن
- دامداری و کشاورزی
- صنعت بیوگاز
- محل‌های مربوط به دفن زباله‌ها
در این بخش‌ها مقررات و الزاماتی برای استفاده از این تجهیز وجود دارد تا امنیت پرسنل تامین گردد. بعلاوه به کمک سنسورهای تشخیص دهنده متان اثرات زیست محیطی انتشار این گاز نیز کاهش پیدا می‌کند.
انواع دتکتور گاز متان
این دتکتورها را در دو نوع کلی ثابت و قابل حمل، می‌توان تهیه و استفاده نمود. هر کدام از این دو نوع دتکتور نیز کاربرد و موارد استفاده مخصوص به خود را دارند.
دتکتور پرتابل گاز متان
این مدل از آشکارسازهای گاز متان تجهیزاتی کوچک هستند که به راحتی قابل حمل می‌باشند. بیشترین استفاده از نوع پرتابل سنسور گاز متان توسط امدادگران اضطراری و کارگران تاسیسات به عمل می‌آید. دتکتور قابل حمل گاز متان، امکان شناسایی سریع و آسان این گاز را در محیط‌های مختلف فراهم می‌کند.
آشکار ساز ثابت گاز متان
این نوع دتکتور و آشکارساز گاز متان برای نصب و استفاده دائم در محیط، طراحی و ساخته شده است. این دتکتورها به یک سیستم مانیتورینگ مرکزی متصل هستند و امکان نظارت دائمی را فراهم می‌کنند. در سیستم پایش گاز و آتش از این نوع دتکتور استفاده زیادی به عمل می‌آید. نوع فیکس و ثابت از سنسورهای گاز متان خود به سه مدل زیر تقسیم می‌شوند:
- دتکتور ضد انفجار فیکس
- دتکتور ضد انفجار خطی
- دتکتور گاز مکشی
یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر کدام از این دتکتورها، سنسور و حسگری است که در آن‌ها به کار می‌رود.
انواع سنسورهای دتکتور گاز متان
روش تشخیص گاز متان توسط این تجهیز به نوع سنسور آن بستگی دارد. در ادامه این بخش، به چند نمونه پرکاربرد از سنسورهای انواع دتکتور گاز متان اشاره می‌شود.
سنسورهای پلیستری
این حسگرها از یک مهره کوچک که با کاتالیزور پوشیده شده است تشکیل می‌شوند. بار الکتریکی کمی از واکنش این حسگر به گاز متان تولید خواهد شد. تغییرات بار الکتریکی، اندازه‌گیری شده و از آن برای تشخیص گاز متان در محیط استفاده می‌شود.
سنسورهای مادون قرمز
گار متان، نور مادون قرمز را جذب می‌کند و این حسگرها از این طریق وجود این گاز را تشخیص می‌دهند. با اندازه‌گیری مقدار نور مادون قرمز جذب شده توسط گاز متان، غلظت آن در محیط تشخیص داده می‌شود. این سنسورها حساسیت بسیار بالایی دارند و در محیط‌های صنعتی کاربرد بیشتری دارند. سنسور مادون قرمز گاز متان، قادر است مقادیر بسیار کم این گاز را در محیط تشخیص دهد.
سنسورهای نیمه هادی
یکی دیگر از سنسورهای مورد استفاده در انواع دتکتور گاز متان نوع نیمه هادی است. گاز متان می‌تواند تغییراتی در رسانایی اجسام نیمه هادی ایجاد کند. همین ویژگی، اساس اندازه‌گیری غلظت این گاز توسط این نوع سنسورهای تشخیص دهنده می‌باشد.
سنسورهای مسیر باز در دتکتور گاز متان
در این مدل از سنسورها، پرتوی نور، عامل اصلی اندازه‌گیری گاز متان در محیط است. پرتوی نور در منطقه مشخصی توسط این سنسور منتشر می‌شود. گاز متان، در هر بخش، مقادیری از این پرتوهای نور را به خود جذب می‌کنند. سپس سنسور، مقدار نور جذب شده در محیط را اندازه‌گیری کرده و غلظت گاز متان را تشخیص می‌دهد. در محیط‌های بزرگ و فضاهای باز این نوع از آشکارسازهای گاز متان بیشترین کاربرد را دارند.
معرفی برندهای معروف انواع دتکتورگاز متان
با توجه به اهمیت بالای این سنسور در تشخیص به موقع گاز متان، شرکت‌های مختلفی اقدام به ساخت آن کرده‌اند. کیفیت ساخت از مهم‌ترین فاکتورهایی است که در برندهای معتبر این تجهیز دیده می‌شود. برندهایی مانند:
- هانیول
- ام اس ای
- دراگر
- سنسیترون
- کروکن
- دترونیکس
- اوجیونی
- فایرفلای
از نام‌های آشنا و شناخته شده این تجهیز هستند. با خرید از فروشگاه‌ها و سایت‌های معتبر، تجهیزات باکیفیت و کارآمدی برای سیستم اطفاء حریق تهیه کنید. برای مشاوره در زمنیه تهیه انواع مختلف سنسورهای گاز متان با تنوع برند با کارشناسان مهار فایر تماس بگیرید.
کلام پایانی
انواع دتکتور گاز متان وسیایلی هستند که در سیستم‌های اطفاء حریق برای تشخیص به موقع این گاز استفاده می‌شود. سنسورهای مختلفی در این تجهیز استفاده می‌شوند که روش تشخیص گاز متان را تعیین می‌کنند. طراحی هر دتکتور برای شناسایی گاز متان در محیط و کاربرد به خصوصی است. پس در زمان خرید دتکتور مورد نظر برای شناسایی گاز متان باید این موارد را در نظر داشت.
