آیا میدانید بیم دتکتور چیست؟
دتکتورها در سیستم اعلام و اطفاء حریق وظیفه شناسایی و اعلام حریق را بر عهده دارند. این تجهیزات کارآمد انواع مختلفی دارند و از آنها در طراحی و نصب سیستم های اعلام حریق کمک میگیرند. در این مطلب از مهار فایر به معرفی بیم دتکتور (beam detector) و انواع آن خواهیم پرداخت. مهار فایر از جمله مجموعههای معتبر شارژ کپسول آتش نشانی در تهران و طراحی و نصب انواع سیستم اعلام و اطفاء حریق است که میتوانید برای این دسته از خدمات به آن مراجعه نمایید. در ادامه، برای آشنایی با کاربردهای این آشکارساز حریق با ما تا انتهای مطلب همراه بمانید.
شناخت دتکتورها و انواع آن
برای موثر بودن سیستمهای اطفاء حریق لازم است در وهله اول آتش، شناسایی گردد. هر چه خطر آتشسوزی زودتر شناسایی شود عملیات اطفاء موفقتر خواهد بود. در نتیجه، به کار بردن تجهیزاتی که در پروسه شناسایی حریق کمک کننده باشد ضروری است. دتکتورها یا آشکارسازهای آتش، کمک میکنند تا در بازه زمانی کوتاهی، نشانههای حریق آشکار شوند. این تجهیزات به چند گروه اصلی و زیر گروه تقسیم میشوند. از جمله دتکتورهای مورد استفاده در سیستمهای اعلام و اطفاء حریق میتوان به:
- دتکتور حرارتی
- دتکتور گاز
- دتکتور شعله
- دتکتور دودی
اشاره نمود. در این بین، دتکتورهای دودی به دو نوع خطی و نقطهای تقسیم میشوند. دتکتورهای دود خطی یا بیم دتکتور (beam detector)یکی از آشکارسازهای موثر حریق میباشد.
تعریف علمی دود چیست؟
بسیاری از ما تصور میکنیم که دود همان گاز موجود در محیط آتشسوزی است. با وجودی که در دود مقادیری گاز هم وجود دارد اما به لحاظ ماهیت با آن یکسان نیست. دود از ذرات بسیار کوچک تشکیل شده است که در گازها معلق هستند. بنابراین ترکیبات دود، شامل ذرات نسوخته ریز و ذرات کربن و مواد شیمایی میباشد. با این تعریف، انواع مختلفی از دود بر اساس ترکیبات تشکیل دهنده آن داریم. دودی که قابل مشاهده باشد بیشتر از کربن (دوده) و خاکستر و روغن تشکیل میشود. آنچه موجب ایجاد دود در حریق میگردد، احتراق ناقص است. چرا که در احتراق کامل، همه چیز میسوزد و تنها آب و دیاکسید کربن ایجاد میشود. دود، از نظر مولکولی ابعادی از 0.0005 تا 10 میکرومتر دارند. در نتیجه، شناسایی و تشخیص این ذرات در محیط به تجهیزات خاصی نیاز دارد.
بیم دتکتور یا آشکارساز دود خطی چیست؟
این تجهیز، در واقع نوعی آشکارساز دود خطی است که در سیستمهای اعلام حریق به کار میرود. این مدل از دتکتورها به سرعت قادر به تشخیص دود در محیط هستند. از مادون قرمز برای شناسایی دود در این دتکتورها استفاده میکنند. عملکرد این تجهیز به گونهای است که میتواند منطقه وسیعی را پوشش دهد. از طرفی، به کار بردن این دتکتورها در سیستم اعلام حریق به کابلکشی و لولهکشی نیاز ندارد. از این رو، بیشتر برای استفاده در محیطهای بزرگ نظیر سولهها و انبارها کاربرد دارد. برای درک بهتر عملکرد این آشکارسازهای دود با ما در ادامه این مطلب از مهار فایر همراه بمانید.
عملکرد beam detector
این تجهیز از دو بخش اصلی گیرنده و فرستنده ساخته شده و دو بخش مذکور مقابل هم نصب میشوند. فرستنده دتکتور به صورت دائم امواج مادون قرمز به گیرنده ارسال میکند. اگر اشعه ارسالی از فرستنده به ذرات دود برخورد کند تغییر پیدا میکند. به بیانی دیگر، دود موجب پراکندگی در اشعه مادون قرمز شده و گیرنده این پراکندگی را حس میکند. توجه داشته باشید که اشعه مادون قرمز با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیست. دتکتورهای مذکور بر اساس طول برد و نوع آنها، انواع مختلفی دارند. در ادامه با انواع مختلف این تجهیز مفید در سیستم اعلام حریق آشنا میشویم. شما میتوانید برای خرید انواع آشکارسازهای دود با مشاوران مجموعه مهار فایر مشورت کنید. دانش و تجربه بالا و صبر و حوصله زیاد از ویژگیهای مهم کارشناسان این مجموعه میباشد.
معرفی انواع بیم دتکتور
این تجهیزات به طور کلی به دو گروه مختلف گیرنده- فرستنده و رفلکتوری تقسیم میشوند. هر کدام از این دو گروه دتکتورهای مخصوص دود نیز ویژگیهای مخصوص به خود را دارند.
آشکارساز فرستنده- گیرنده
در این مدل، فرستند و گیرنده دستگاه با فاصلهای مشخص از یکدیگر نصب میشوند. پرتویی که از فرستنده ارسال میشود مستقیما توسط گیرنده دتکتور دریافت خواهد شد.
بیم دتکتور رفلکتوری
در این مدل، هم فرستنده و هم گیرنده در یک محفظه قرار میگیرند. به این محفظه هد دتکتور نیز گفته میشود. در سمت دیگر از رفلکتور یا آینه بازتابنده استفاده شده است. پرتویی که از فرستنده دتکتور ارسال میگردد اول به رفلکتور برخورد کرده و سپس به گیرنده میرسد. وجود دود در محیط موجب میشود مقدار پرتوی دریافتی، کمتر از پرتوی ارسالی باشد. در نتیجه، دستگاه، وجود دود در محیط را تشخیص داده و آن را اعلام میکند. انتخاب نوع بیم دتکتور مناسب بستگی زیادی به محیط تحت حفاظت دارد. مشاورین ما در تیم مهار فایر شما را در انتخاب بهترین نوع این دتکتورها راهنمایی خواهند کرد.
آشکارسازهای دود خطی چه کاربردهایی دارند؟
در این بخش به کاربردهایی که این تجهیزات آشکارساز دود برای شناسایی به موقع آتش دارند میپردازیم. بیم دتکتور بیشتر در موارد زیر کاربرد دارد:
- مراکز خرید – ورزشی و تفریحی
- موزهها و ساختمانهای تاریخی
- فرودگاهها و آشیانه هواپیماها
- کارخانههای تولیدی
- انبارها
- مساجد
- نمایشگاهها و سالنهای کنفرانس
استفاده گسترده از این تجهیز به دلیل مزیتها و نقاط قوت آن میباشد. ظاهر زیبا- عملکرد آسان و تعمیر و نگهداری راحت از مزیتهای این دتکتورها محسوب میشود.
مزایا و معایب بیم دتکتور
در این بخش به بیان نقاط قوت و نقاط ضعف دتکتورهای مذکور میپردازیم. از جمله مزیتهایی آن شامل:
- وسعت محدوده تحت پوشش
- امکان تست داخلی
- تعویض هوا
- نداشتن هیچ نوع آلارم کاذب
- نصب و راهاندازی سریع و آسان
- کاهش حجم کابلکشیها
- امکان تنظیم حساسیت از دور
- امکان کنترل دتکتور از راه دور
- مناسب مناطق و مکانهای مرتفع با دسترسی دشوار
اما نقاط ضعف و معایب این دتکتورها شامل:
- احتمال خطا در عملکرد بیم دتکتور در شرایط آب و هوایی نامناسب
- ایجاد اختلال در عملکرد تجهیز به دلیل وجود رطوبت و برف و مه
میباشند. بنابراین با در نظر گرفتن شرایط محیطی باید بهترین نوع تجهیزات آشکارساز حریق را به کار برد.
برندهای معتبر بیم دتکتور
در زمان خرید این آشکارسازها آشنایی با برندهای نمونه کمک زیادی خواهد کرد. در این بخش به تعدادی از نامهای آشنا و معتبر در حوزه تولید beam detector) اشاره خواهیم کرد. برندهای زیر از بهترین نامهای بازار برای دتکتورهای آشکارساز دود خطی هستند:
- برند فایرری ساخت کشور انگلستان
- فایربیم ساخت انگلستان
- هوچیکی ساخت کشور ژاپن
- زیمنس از کشور آلمان
- تندا ساخت سنگاپورجی اس تی ساخت کشور چین
- اوردی ساخت سنگاپور
سخن پایانی
بیم دتکتور (beam detector) از تجهیزات بسیار کاربردی و مفید در سیستم اعلام حریق است. از این آشکارساز برای شناسایی هرچه سریعتر دود، در محیط استفاده میشود و مزایای بسیار زیادی دارد.
